Kada je Vidovdan?

Kada je Vidovdan i šta zapravo znači ovaj datum? Vidovdan je verski  i državni praznik koji obeležava Srpska pravoslavna crkva i Bugarska pravoslavna crkva i jedan je od najvećih srpskih praznika. Obeležava se 15. juna po julijanskom kalendaru, a 28. juna po gregorijanskom kalendaru. Vidovdan je srpskom narodu jednako važan praznik kao i Usrks.

ŠTA ZNAČI OVAJ DATUM SRPSKOM NARODU?

Značaj Vidovdana Srbima pre svega potiče od istorijskih događaja koji su se odigrali na ovaj datum. Najznačajniji je Kosovski boj, pogibija kneza Lazara (1371-1389) kao i propast Srpskog carstva, pa se na ovaj dan, od 20. veka proslavlja crkveni praznik Svetog velikomučenika kneza Lazara i svetih srpskih mučenika. 

Nakon što je ubijen car Uroš, patrijarh Jefrem je tadašnjeg kneza Lazara proglasio i krunisao ga za srpskog cara. Lazar je poslao delegaciju u Carigrad sa i molio se da se skine prokletstvo sa srpskog naroda.

Ubrzo nakon pogibije na Kosovu 28. juna, Srbi su izgubili bitku od Turaka, turski car Murat ubio je svetog Lazara. Njegovo telo su preneli i sahranili u Ćupriji, tačnije u manastiru Ravanica. Nakon samog početka seobe Srba, njegove mošti su preselili u manastir Ravanicu na Fruškoj gori. U vreme Drugog svetskog rata, tačnije 1942. godine, njego telo je preneto u Beograd, gde je počivao sve do 1988. godine kada je prenešen u manastir Gračanicu na Kosovu. 1989. godine je prebačen u Lazarevu zadužbinu manastira Ravanica u Ćupriji, gde se i dan danas nalazi. 

Kosovska bitka (15. jun, 1389)

POREKLO NAZIVA

Postoji nekoliko verzija kako je nastao naziv ovog praznika, ali nijedna nije dokazana niti potvrđena. Po nekima, ovaj praznik je nastavak slavljenja slovenskog paganskog božanstva Svetovida, koji je bio bog obilja i rata i koji je takođe možda bio srpski vrhovni bog.

Važno je znati da su u Polablju, gde je takođe poštovan Svetovid, njegova svetilišta većinom zamenjena crkvama posvećenim svetom Vidu, što nam govori da je kult poštovanja staroslovenskog božanstva Svetovida zamenjen kultom svetog Vitusa.

Iako svetog Vida priznaju i Srbi i Bugari, ovaj dan se najviše poštuje kao narodni parznik Vidovdan.

T.Ž.